Metoda Warnkego przeznaczona jest do pracy z dziećmi od 6 roku życia lub osobami dorosłymi, u których występują trudności w zakresie prawidłowego czytania, pisania i mówienia. Wyróżnia ją to, że skupia się na przyczynach, a nie na objawach zarówno w procesie diagnozy, jak i terapii. Według koncepcji Warnke, przyczyną problemów z nauką prawidłowego czytania, pisania i mówienia są trudności w automatyzacji przetwarzania słuchowego, wzrokowego i motorycznego. Czytanie, pisanie i mówienie to złożone czynności umysłowe, które przebiegać mogą prawidłowo wyłącznie wtedy, gdy są w pełni zautomatyzowane. Skuteczniejsze jest przyspieszenie procesów przetwarzania na poziomie centralnym poprzez ćwiczenia automatyzacji funkcji podstawowych w zakresie słyszenia, widzenia i motoryki. Ćwicząc poszczególne funkcje na poziomie bazowym, uzyskuje się poprawę na poziomie umiejętności czytania i pisania. Wykorzystanie sprzętu medycznego oraz atrakcyjnych pomocy diagnostyczno – terapeutycznych umożliwia osiąganie efektów.
Procedura diagnostyczna w metodzie Warnkego składa się z określonych kroków. Każde z zadań testowych bada inną kompetencję z zakresu percepcji wzrokowej, słuchowej oraz motoryki.
- Próg kolejności wzrokowej – porządkowanie dwóch szybko następujących po sobie bodźców wzrokowych istotnych w procesie czytania.
- Próg kolejności słuchowej – zdolność układania dwóch szybko następujących po sobie bodźców słuchowych istotna w zrozumieniu mowy.
- Słyszenie kierunkowe – polegające na lokalizacji źródła dźwięku, co oznacza umiejętność śledzenia toku lekcji w otoczeniu dźwięków zakłócających.
- Różnicowanie tonów – umiejętność szybkiego spostrzegania różnic wysokości dźwięków pojawiających się jeden po drugim, która służy do dekodowania melodii mowy.
- Synchroniczne wystukiwanie rytmu – płynne synchroniczne wystukiwanie rytmu wg tempa podawanego w słuchawkach, świadczy o efektywnej koordynacji półkul mózgowych.
- Czas reakcji z wyborem – umiejętność szybkiej i trafnej reakcji, która decyduje o czasie rozpoznawania fonemów (głosek) i grafemów (liter).
- Test wzorca częstotliwości – polega na zlokalizowaniu tonu o odmiennej wysokości spośród trzech dźwięków, co stanowi podstawę do przekładania melodii mowy na informacje.
- Test wzorca czasowego – polega na zlokalizowaniu tonu o odmiennej długości spośród trzech dźwięków, co pozwala przełożyć rytm mowy na informacje.
- Koordynacja oko – ręka – umiejętność badana poprzez balansowanie lekkim drążkiem na wierzchu dłoni, ważna dla umiejętności grafomotorycznych.
- Czytanie tekstów pozbawionych znaczenia – umiejętność czytania pseudotekstów, która świadczy o zautomatyzowanym opanowaniu zmiany grafem – fonem.
- Zdolność do zapamiętywania krótkotrwałego – polega na bezbłędnym zapamiętywaniu i powtarzaniu ciągów sylab, niezbędnych do czytania ze zrozumieniem.
- Selektywność percepcji – polega na bezbłędnym powtarzaniu sylab i par sylab podobnie brzmiących. Umiejętność niezbędna dla bezbłędnego rozróżniania głosek o podobnym brzmieniu,
- Spostrzeganie dynamiczne – polega na precyzyjnym, w przestrzeni i czasie, sterowaniu sześcioma mięśniami każdego oka niezbędnych w procesie czytania.
- Literowanie wzrokowe – umiejętność do wyobrażenia sobie pisowni wyrazu.
Tening metodą Warnkego
W oparciu o wynik uzyskany w procesie diagnozy, terapeuta opracowuje program treningowy dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta. Trening prowadzony metodą Warnkego zawiera zadania odpowiadające próbom diagnostycznym. Pełen trening powinien składać się z jednego pełnego cyklu treningowego. Cykl ten z kolei powinien obejmować trzy zakresy oddziaływań:
- Automatyzacja przetwarzania spostrzeżeń w obszarze wzroku, słuchu oraz zdolności motorycznych za pomocą urządzeń A4 Lab- Brain Audiometr (jeden raz w tygodniu w warunakch gabinetowych lub Brain-Boy Universal (indywidualne treningi w warunkach domowych).
- Utrwalanie funkcji podstawowych z I etapu oraz automatyzacja koordynacji międzypółkulowej. Praca na tym etapie przebiega wyłącznie na spotkaniach z terapeutą za pomocą urządzenia Audio4Lab Alpha trainer. Podczas treningu lateralizacji kieruje się odpowiednio przekazywanymi informacjami słuchowymi i wzrokowymi podczas czytania tekstów przez dziecko. W ten sposób niejako „zmusza się” nieustanne porównywanie odbieranych informacji przez obie półkule, co z kolei zwiększa efektywność w zakresie ich komunikowania się za pośrednictwem ciała modzelowatego. Cechą tej metody jest stałe wędrowanie dźwięków z prawej na lewą i z lewej na prawą stronę w słuchawkach. W początkowej fazie treningu dziecko słyszy przez słuchawki podłączone do specjalnego urządzenia nagrane w tzw. stereofonii sztucznej głowy.
- Automatyzacja słownika wzrokowego, który pomaga w znalezieniu odpowiedniego sposobu na zapamiętanie słów, których wymowa różni się od ich graficznego zapisu. Ćwiczy się m.in.: literowanie wzrokowe, czytanie tekstów złożonych z pseudosłów, krótkoterminowe zapamiętywanie sylab.
Metoda Warnkego pozwala na poprawienie funkcjonowania dziecka w zakresie centralnego przetwarzania słuchowego, wzrokowego, koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz słuchowo-ruchowej, a także w obszarze motoryki i równowagi. Wykorzystanie metody Warnkego daje także możliwość dokładnego i systematycznego zapisywania oraz analizowania wyników treningu oraz tworzenia raportów dla rodziców i innych specjalistów pracujących z dzieckiem.